Max Weber heeft ooit gezegd dat hij religieus niet-muzikaal was. Hij was theïst noch atheïst en hij had er niet echt problemen mee als iemand gelovig was. Hij was het zelf niet en kon zich ook niet goed voorstellen het ooit te worden. Jezelf niet muzikaal noemen betekent dat je in elk geval enige kennis van muziek hebt. Weber gebruikte dus de juiste woorden: hij was terdege op de hoogte van wat religie en godsdienstigheid inhouden. Dat was toen, Weber schreef over zijn niet-muzikaliteit in 1909.
Maand: oktober 2018
Het Marxisme als concurrent van de neoliberale orde?
De laatste jaren is de publieke opinie steeds kritischer geworden op ons huidige geglobaliseerde neoliberale stelsel. Discussies rond deze thematiek draaien vaak om de vraag of er een alternatief is. We zouden voor een alternatief kunnen kijken ten tijde van de opkomst van het kapitalisme. De doorbraak van het kapitalisme wordt vaak aan het eind van de 18e eeuw geplaatst. In de 19e eeuw komt er, om het kapitalistisch te formuleren, een concurrent op de markt: het Marxisme. Nu denken de meesten van ons bij Marxisme aan communisme, de goelag, somber stagnerend Rusland en de koude oorlog. Die associaties zijn niet per se onlogisch, maar hebben – op communisme na – weinig met het originele Marxisme te maken. Onbekend maakt onbemind, maar in de zoektocht naar alternatieven voor neoliberalisme kan het geen kwaad alternatieven van vroeger weer eens af te stoffen om na te gaan of we er nu nog wat aan kunnen hebben.
Lees verder “Het Marxisme als concurrent van de neoliberale orde?”
De rol van ideologie in de geboorte van de Engelse literatuurwetenschap
In Terry Eagletons klassieker Literary Theory (1983) claimt hij dat het begrip literatuur niet precies is vast te pinnen, tegelijk is literatuur ook niet “what people whimsically choose to call literature” (LT, 14). Oordelen over (bijvoorbeeld) literatuur zijn gegrond in ideologieën die als vanzelfsprekend worden aangenomen. Door die vanzelfsprekendheid hebben zowel die ideologieën als daaruit vloeiende oordelen een enorme macht. Dit klinkt allemaal nog vrij abstract, gelukkig levert Eagleton meteen een uitgebreid voorbeeld: het ontstaan van literatuurwetenschap in Engeland in het begin van de 20e eeuw. Welke ideologieën en oordelen hebben in het ontstaan van een voor onze ogen tamelijk inzichtelijk vakgebied een rol gespeeld?
Lees verder “De rol van ideologie in de geboorte van de Engelse literatuurwetenschap”
De Styliet, weblog van Arjan Klok 